Clean-in-place-CIP
سیستم CIP در پمپ ها و مخلوط کن ها و صنایع مختلف
CIP و یا سیستم clean-in-place یک متد تمیزکردن سطوح داخلی لوله ها , تجهیزات فرآوری , فیلترها و قطعات نگهدارنده ی آنها بدون پیاده کردن یا جدا کردن قطعات دستگاه می باشد.
تا دهه ی 50 میلادی تنها راه تمیز کردن سیستمهای بسته پیاده کردن قطعات آنها و تمیز کردن آنها به صورت دستی بود. ظهور CIP یک نقطه ی عطف در صنایعی که نیاز به تمیزکاری مداوم قطعات و سطوح داخلی دستگاه هایشان داشتند بود.صنایعی که امروزه به شدت به سیستم CIP متکی می باشند صنایعی هستند که به درجه ی بالایی از بهداشت نیاز دارند و شامل صنایع لبنی , نوشابه و آب میوه سازی , تولید محصولات تخمیری مانند تولید ماء الشعیر و صنایع دارویی و آرایشی می باشند.
فوایدی که سیستم CIP برای صنایع مذکور دارد به شرح زیر می باشد:
تمیزکاری سریع تر و نیاز بودن به نیروی انسانی کمتر و در نتیجه قابلیت تمیز کاری با تکرار بالاتر , از آن مهم تر کاهش خطرات ناشی از تماس انسان با مواد شیمیایی به کار رفته در فرآیند تمیزکاری
همانطور که گفته شد در صنایع فوق , در تاسیسات تولیدی, تمیزکاری قابل تکرار و قابل اعتماد و موثر از نهایت اهمیت برخوردار می باشد. به منظور تمیزکاری کافی ماشین آلات تولیدی , دستگاه ها می بایست از سطوح ساخته شده و یا پوشیده شده از فولاد ضد زنگ با سطح صاف و صیقلی برخوردار باشند و همچنین سیستم لوله کشی داخلی و اتصال دهنده ی بخشها باید دارای اتصالات قابل تمیز کردن باشد.
ماده ی تمییز کننده مورد استفاده نیز باید دارای خصوصیاتی باشد که بتواند به طور مناسب و قابل قبول چه از نظر فیزیکی و چه از نظر شیمیایی با مواد باقی مانده در داخل دستگاه واکنش داده و آنها را پاک کند.
یک چرخه ی معمولی CIP شامل مراحل زیر می باشد:
* شستشوی اولیه توسط WFI (آب مقطر)(water for injection) و یا PW (purified water) که به منظور خیس کردن سطح داخلی تانک و از بین بردن باقیمانده ی مواد انجام می شود.
* فلاش کردن محلول سود سوز آور به داخل مجرا ها. سود سوز آور محلول اصلی مورد استفاده در تمیزکاری می باشد.
* به چرخش در آوردن مجدد محلول سود سوزآور.
* شستشوی ملایم و متوسط مجدد توسط WFI و یا PW
* شستشو با محلول اسیدی – برای از بین بردن باقیمانده ها پروتئینی و یا رسوبات معدنی انجام می شود.
* شستشوی نهایی با WFI و یا PW – جهت خارج کردن باقیمانده ی مواد و محلول های پاک کننده از دستگاه انجام می شود.
* جریان دادن هوای نهایی – جهت از بین بردن رطوبت باقیمانده بعد از چرخه ی CIP انجام می شود.
پارامتر های مهم
پارامترهای کلیدی و مهمی باید در هنگام انجام چرخه ی مذکور رعایت و حفظ شوند. در صورتی که هر یک از این پارامترها به هر دلیلی رعایت نشوند , تمیزکاری قابل اطمینان نبوده و باید مجددا تکرار شود. پارامترهای مهم شامل دما – فشار جریان – غلظت مواد شیمیایی – مدت زمان باقی ماندن مواد شیمیایی در دستگاه – میزان هدایت شستشوی نهایی ( که نشان دهنده ی از بین رفتن تمامی مواد شوینده ی شیمیایی می باشد.)
توجه داشته باشد که پمپ ها و مخلوط کن ها و تجهزات بسیار متنوعی از جمله بیشتر محصولات شرکت اینوکسپا INOXPA مجز به سیستم CIP می باشد. برای حصول اطمینان از برخوردار بودن دستگاه از این سیستم, کلمه ی CIP و یا عبارت clean-in-place می بایست در قسمت مشخصات طراحی و فنی دفترچه ی اطلاعات دستگاه ذکر شده باشد.
